Tani është e qartë se me çfarë kriteresh u zgjodh Sergei Surovikin si komandant i pushtimit rus të Ukrainës.
Me portretin e tij të vrazhdë, vështrimin vrasës, zërin automatik dhe shenjat e mëdha të dekoruara të inkuadruara me dashuri nga kamera në pamjet e afërta admiruese, gjenerali i shumë-dekoruar ishte personaliteti i parë mediatik që përkrahu dhe pothuajse errësoi Vladimir Putin-in.
Deri në atë moment, presidenti rus ishte treguar i kujdesshëm që të shfaqej si i vetmi strateg në drejtimin e “operacionit special ushtarak”.
Madje disa komentues, rusë dhe të huaj, kishin filluar të flisnin për një “Napoleon sirian”.
Por vetëm një muaj më vonë, gjenerali Surovikin u bë fytyra e disfatës.
Atij iu besua pikërisht nga Kremlini roli mosmirënjohës i shpalljes së tërheqjes së ushtrisë ruse nga Kherson.
Kjo, duke e propozuar atë para kamerave, duke pritur ‘miratimin nga ministri rus i Mbrojtjes Sergei Shoigu, një tjetër “delfin” hipotetik tashmë shumë i margjinalizuar dhe i penalizuar nga media.
Njoftimi i dorëzimit të Kherson-it drejtpërdrejt në televizion shfaqet aq spektakolar dhe dramatik sa pothuajse duket si një spektakël dhe nuk është rastësi që Kievi nuk ka besim për të “shpallur” fitoren.
Këshilltari i Zelensky-t, Mykhailo Podolyak deklaron se ai “nuk i kushton vëmendje deklaratave ruse, fjalët dhe veprimet ndryshojnë, një pjesë e madhe e trupave ruse mbeten në Kherson”.
Shefi i kabinetit presidencial Andriy Yermak është edhe më i qartë në denoncimin e një inskenimi.
“Dikush mendon se janë shumë të zgjuar, por ne jemi një hap përpara”, ka komentuar ai në kanalin e tij Telegram.
Zëdhënësja e komandës jugore të trupave ukrainase Natalya Gumenyuk flet për “një shfaqje të krijuar posaçërisht” për një operacion dezinformues dhe sekretari i përgjithshëm i NATO-s Jens Stoltenberg ndan gjithashtu maturinë e ukrainasve.
“Ne jemi të vetëdijshëm për deklaratat ruse për Kherson-in, por presim konfirmimin nga terreni”, shtoi ish-kryeministri norvegjez.
Është një lojë nervash, ku komponenti mediatik propagandistik i luftës është po aq i rëndësishëm sa ai ushtarak, dhe ukrainasit preferojnë të mos bien pre e entuziazmit të lehtë dhe më së paku të nxitojnë në një avancim që rrezikon të rrëzohet mbi fushat e minuara dhe pritat e rusëve të mbetur në qytet.
Ata që luajnë poker kanë frikë nga një bllof nga ana tjetër, por hipoteza e një dorëzimi “të vërtetë” të Kherson-it mund të gjejë konfirmim jo aq shumë në thirrjen kolektive të të gjithë komentuesve rusë “patriotë” – të cilët duket se e pranojnë njoftimin e Surovikin-it shumë seriozisht – po aq sa në realitetin objektiv.
Kherson nuk mund të mbahej më, qëkurse Ukraina filloi të godiste me çekan urat e saj me raketat amerikane Himars në mes të korrikut, duke ndërprerë furnizimet për pushtuesit rusë.
Sipas disa thashethemeve që qarkullojnë në Moskë, ushtria ruse i kishte kërkuar Putin-it të largohej nga qyteti që në shtator, duke arkëtuar një “niet” të vendosur.
Presidenti rus në fakt kishte shtyrë për një “aneksim” të territoreve të okupuara ukrainase, dhe propaganduesit e tij u kërcënuan me përdorimin e armëve bërthamore taktike për të mbrojtur atë që, të paktën në kokën e Kremlin-it, ishte shpallur “territor rus”.
Posterët e fëmijëve rreptësisht biondë rusë dhe ukrainas që buzëqeshin me sloganin “Rusia është këtu përgjithmonë” duken edhe më qesharake sot.
Prandaj tërheqja ndoshta do të ndodhë: askush nuk i nënshtrohet një poshtërimi kaq të qartë nëse mund ta shmangë atë, më së paku një lider i fiksuar pas pagabueshmërisë së tij si Putini.
Një njohës i mprehtë i Kremlin-it si Andrey Pertsev, kronikani politik i gazetës disidente Meduza, shkroi kohët e fundit se Putini ka humbur komponentin racional që e detyroi të merrte parasysh mundësitë e tij reale.
Përzierja e paranojës, sipas tij, iluzionit të plotfuqishmërisë dhe plotfuqishmërisë dhe ideologjia sovjetike-kombëtare që ushqen regjimin e tij nuk i lejon më të shpresojnë për sjellje të diktuar nga arsyeja.
Ndoshta udhëheqësi rus do të kishte dashur të vazhdonte të hidhte mijëra rekrutë të rinj në humnerën e Kherson-it dhe nuk është rastësi që gjenerali Surovikin përmend si arsyen kryesore të tërheqjes “shpëtimin e jetëve të ushtarakëve”.
Siç shkruan politologu Abbas Galyamov, kjo fjali përkthehet nga retorika burokratike-propagande si “ne tërhiqemi përndryshe na shqyejnë”.
Dhe nuk është rastësi që njoftimi iu besua dy komandantëve ushtarakë të luftës: fitoret janë të presidentit, humbjet e vartësve të tij.