Nga Vera Tika-
Në një epokë të transformimeve të thella gjeopolitike, ku kufijtë midis realitetit dhe perceptimeve të ndikuara nga narrativa ideologjike shpesh mjegullohen, është thelbësore të shqyrtojmë me kujdes argumentet që qarkullojnë në debatin publik. Sanksionet ekonomike ndaj oligarkëve rusë, dinamika e ndryshimeve demografike dhe interpretimi i historisë europiane nuk janë thjesht çështje të politikës ditore, por pjesë e një diskursi më të gjerë mbi mënyrën se si e kuptojmë pushtetin, drejtësinë dhe marrëdhëniet ndërkombëtare. Në këtë kontekst, artikulli i Ben Blushit, i cili kritikon sanksionet ndaj oligarkëve rusë, aludon në mënyrë të tërthortë mbi një perceptim problematik të rritjes demografike në Afrikë dhe paraqet një vizion të kufizuar mbi historinë e Europës dhe rolin e saj në botë. Analiza e këtyre çështjeve është e nevojshme jo vetëm për të ndriçuar pasaktësitë faktike që mund të çojnë në konkluzione të gabuara, por edhe për të kuptuar sesi këto narrativa mund të ndikojnë në formësimin e politikave dhe mendimit publik.
Në përgjigje të pushtimit rus të Ukrainës, vendet perëndimore kanë vendosur sanksione të ashpra ndaj individëve dhe entiteteve të lidhura me Kremlinin. Këto masa synojnë të kufizojnë burimet financiare të regjimit rus dhe të ushtrojnë presion për t’i dhënë fund agresionit ushtarak. Megjithatë, Blushi argumenton se këto sanksione përbëjnë një formë “plaçkitjeje” të pasurive private, duke i krahasuar me konfiskimet e pasluftës. Një analizë më e thelluar tregon se ky krahasim është i pabazë dhe se sanksionet janë një mjet legjitim diplomatik.
Oligarkët rusë nuk janë thjesht biznesmenë të pavarur; shumë prej tyre kanë lidhje të ngushta me Presidentin Vladimir Putin dhe kanë përfituar nga marrëdhëniet e tyre me qeverinë për të ndërtuar perandoritë e tyre financiare. Për shembull, individë si Igor Sechin, CEO i gjigantit të energjisë “Rosneft”, dhe Nikolay Tokarev, drejtues i kompanisë “Transneft”, janë ndër ata që janë sanksionuar nga Bashkimi Evropian për lidhjet e tyre të ngushta me Kremlinin dhe mbështetjen e politikave të tij. Sanksionet ndaj tyre nuk janë veprime arbitrare, por masa të bazuara në ligjin ndërkombëtar, që synojnë të pengojnë financimin e veprimeve ushtarake dhe destabilizuese të Rusisë.
Blushi krahasoi sekuestrimin e pasurive të oligarkëve rusë me konfiskimin e fabrikave gjermane pas Luftës së Dytë Botërore. Ky krahasim është i pavend dhe i pasaktë. Oligarkët rusë nuk janë thjesht biznesmenë të pasur, por pjesë e një elite të lidhur ngushtë me Kremlinin, që ka ndihmuar financiarisht dhe politikisht në agresionin kundër Ukrainës. Sanksionet ndaj tyre nuk janë një akt arbitrar apo hakmarrës, por një mjet diplomatik për të kufizuar burimet ekonomike të një regjimi që po shkel hapur ligjin ndërkombëtar.
Krahasimi me Mercedes-Benz nuk qëndron. Pas Luftës së Dytë Botërore, SHBA dhe aleatët e saj nuk e shkatërruan industrinë gjermane, por investuan në rindërtimin e vendit dhe integrimin e tij në Perëndim. Qëllimi ishte krijimi i një Gjermanie të qëndrueshme dhe demokratike. Në të kundërt, Rusia e sotme nuk po kalon një proces demokratizimi, por po përdor oligarkët dhe pasuritë e tyre për të financuar një luftë agresive. Prandaj, sanksionet nuk janë një “plaçkitje”, por një përpjekje për të ndalur një regjim që vepron në kundërshtim me stabilitetin global.
Përveç kësaj, Blushi e trajton rritjen e popullsisë në vendet afrikane, si Nigeria, në mënyrë të tërthortë si një faktor që mund të ndikojë negativisht në Evropë. Kjo qasje rezonon me diskurset e ekstremit të djathtë dhe narrativat mbi “zëvendësimin demografik”, një teori konspirative që pretendon se migracioni po ndryshon strukturën etnike të Evropës. Ndërsa është e vërtetë që Evropa po përballet me sfida demografike, përfshirë plakjen e popullsisë dhe uljen e lindshmërisë, zgjidhja nuk qëndron në izolimin apo frikën nga migracioni. Përkundrazi, migracioni i menaxhuar mirë mund të ofrojë një zgjidhje për këto sfida, duke sjellë fuqi punëtore të re dhe duke kontribuar në zhvillimin ekonomik dhe kulturor të kontinentit.
Blushi gjithashtu paraqet një vizion të historisë europiane ku kontinenti shihet si një gjenerator i vazhdueshëm i konflikteve, duke theksuar se Europa ka shkaktuar më shumë luftëra sesa ka fituar. Megjithatë, ky është një reduktim i realitetit historik. Luftërat që kanë lindur në tokën europiane shpesh kanë pasur ndikim përtej kufijve të kontinentit, si pasojë e kolonializmit, aleancave ndërkombëtare dhe rëndësisë strategjike të fuqive europiane në skenën globale. Luftërat Napoleone, Lufta e Parë dhe Lufta e Dytë Botërore janë shembuj të qartë se si konfliktet europiane u shndërruan në përplasje globale për shkak të interesave të shumta të aktorëve ndërkombëtarë. Pas Luftës së Dytë Botërore, vizionarët si Robert Schuman, Jean Monnet dhe Konrad Adenauer e kuptuan nevojën për të ndërtuar një arkitekturë paqeje dhe bashkëpunimi që do të shmangte përsëritjen e tragjedive të mëparshme. Krijimi i Bashkimit Europian dhe institucioneve të tij nuk ishte vetëm një projekt ekonomik, por një përpjekje për të garantuar stabilitetin politik dhe sigurinë në kontinent. Procesi i integrimit europian ka siguruar që vendet që dikur ishin në luftë, si Gjermania dhe Franca, të bëhen aleatë të ngushtë dhe të bashkëpunojnë në një projekt të përbashkët paqeje. Ndryshe nga periudhat e mëparshme, sot Europa është një aktor i rëndësishëm në ruajtjen e rendit ndërkombëtar dhe parandalimin e konflikteve të reja, duke dëshmuar se ndërtimi i institucioneve dhe vlerave demokratike është një rrugë më e qëndrueshme sesa dominimi përmes forcës.
Në përfundim, sanksionet ndaj oligarkëve rusë janë një mjet i nevojshëm dhe legjitim për të adresuar agresionin e paprovokuar të Rusisë ndaj Ukrainës. Këto masa nuk përbëjnë “plaçkitje”, por janë të bazuara në parimet e ligjit ndërkombëtar dhe synojnë të ruajnë paqen dhe stabilitetin global. Ndërkohë, diskurset alarmiste mbi demografinë dhe migracionin duhet të trajtohen me kujdes, duke u bazuar në fakte dhe duke shmangur narrativat që nxisin frikë dhe ndarje.
Centre for Political Research, Panteion University of Social and Political Sciences,
