Vladimir Putin hodhi poshtë në fillim të luftës një marrëveshje të përkohshme paqeje të ndërmjetësuar nga i dërguari i tij në Kiev, që do të kishte përmbushur kërkesën e Kremlinit që Ukraina të qëndronte larg NATO-s, raportoi Reuters, duke cituar tre burime të afërta me Rusinë.
Putin kishte argumentuar vazhdimisht përpara fillimit të pushtimit se NATO dhe infrastruktura e saj ushtarake po ndërmerrnin veprime të rrezikshme pranë kufijve të Rusisë me anëtarësimin e shteteve nga Europa Lindore dhe se aleanca po përgatitej të sillte Ukrainën në sferën e saj të ndikimit, gjë që sugjeronte “kërcënim ekzistencial” për Rusinë dhe po e detyronte të reagonte.
Por ndërsa ai kishte mbështetur më parë negociatat, Putini hodhi poshtë marrëveshjen e paraqitur nga Kozak, duke argumentuar se nuk kishte mjaftueshëm koncesione ukrainase dhe se qëllimet e tij shtriheshin në aneksimin e territorit ukrainas, thanë burimet e agjencisë.
Sfondi i refuzimit të marrëveshjes nga Putin
Dy nga burimet thanë se nxitja për të finalizuar marrëveshjen erdhi menjëherë pas fillimit të pushtimit rus më 24 shkurt dhe se Kozak, brenda disa ditësh, besoi se kishte miratimin e Kievit për kushtet bazë të Rusisë dhe i rekomandoi Putinit ta nënshkruante atë.
“Pas 24 shkurtit iu dha drita jeshile Kozakut. Por gjithçka u anulua pasi Putini ndryshoi planin”, tha një nga burimet.
Burimi i tretë, i informuar mbi këtë çështje dha një version të ndryshëm të afatit kohor, duke thënë se Kozak propozoi marrëveshjen që Putin e refuzoi pak para fillimit të pushtimit.
Kremlini e ka mohuar
I pyetur në lidhje me raportin e Reuters, zëdhënësi i Putinit, Dmitry Peskov, e mohoi atë duke thënë: “Ajo nuk ka të bëjë absolutisht me realitetin. Asgjë e tillë nuk ka ndodhur kurrë. Është informacion krejtësisht i pasaktë”.
Kozak nuk iu përgjigj kërkesës së agjencisë, për koment. Nga ana e tij, një këshilltar i presidentit ukrainas Zelensky, Mykhailo Podoliak, tha se Rusia i kishte përdorur bisedimet si një pengesë ndërsa përgatiti pushtimin, por nuk iu përgjigj pyetjeve në lidhje me thelbin e bisedimeve, ose nuk konfirmoi se ishte arritur një marrëveshje paraprake.
“Sot, ne e kuptojmë qartë se pala ruse nuk ishte kurrë e interesuar për një zgjidhje paqësore,” tha ai.
Edhe nëse Putin do ta kishte pranuar planin e Kozak, mbetet e pasigurt nëse lufta do të përfundonte, thekson Reuters dhe nëse Volodymyr Zelensky ose zyrtarë të lartë në qeverinë e tij do ta zbatonin marrëveshjen.
Roli i Dimitriy Kozak
63-vjeçari Kozak është një bashkëpunëtor i ngushtë i Putinit, me të cilin ka punuar në vitet 1990 në zyrën e kryetarit të bashkisë së Shën Petersburgut. Ai ishte në gjendje të negocionte një marrëveshje paqeje sepse, duke filluar nga viti 2020, Putini e kishte ngarkuar atë të zhvillonte bisedime me ukrainasit në Donbass.
Pasi udhëhoqi ekipin e negociatorëve rusë në bisedimet e ndërmjetësuara nga franko-gjermanët me ukrainasit në Berlin më 10 shkurt, Kozak tha se nuk ishte bërë asnjë përparim, raporton abcnews.al.
Kozak ishte i pranishëm tre ditë para pushtimit kur Putin mblodhi krerët e forcave të armatosura dhe të sigurisë dhe ndihmësit e afërt të Kremlinit për një takim të Këshillit të Sigurimit, ku presidenti rus prezantoi planet e tij për të njohur demokracitë e vetëshpallura “popullore” në Ukrainën lindore, pavarësisht paralajmërimeve të Kozak se Moska nuk do të ndërmarrë hapa që do të përshkallëzojnë situatën me Ukrainën.
Më shumë se gjashtë muaj pas fillimit të luftës, Kozak mban postin e tij si zëvendësshefi i shtabit të Kremlinit, por nuk po shqyrton më dosjen e Ukrainës, sipas burimeve të Reuters./abcnews.al
