Nga PAOLO LEPRI
“Rusia është e shqetësuar”, shkruan Marlene Laruelle, doçente e çështjeve ndërkombëtare në George Washington University. Në fakt, së bashku me të tjerë shënja që tregojnë një pakësim të miratimit, zhvillimet johenike të luftës në Ukrainë, kanë nxjerrë njerëzit nëpër sheshe me një vendosmëri befasuese. Si do të përfundojë? “Nuk ka siguri që skajorët në pushtet të pranojnë shtypjen e brëndëshme në këmbim të suksesit ushtarak”, vëren studjuesja franceze në një artikull në New York Times, duke shtuar që “me një ushtri të drobitur”, Putini “duhet të gjejë një mënyrë për të patur një rezultat ushtarak që të mund të inkuadrohet së paku si një fitore e pjesëshme “. Nuk e ndihmon pastaj fakti që Kina dhe Hindia, “kanë filluar të shprehin shqetësimet e tyre”. Kjo nuk do të thotë se për presidentin rus po avitet përfundimi. “Edhe me të gjitha këto vështirësi – vazhdon – do t’ishte një gabim parashikimi i një shëmbjeje. Por Putini, ashtu si çdo drejtues, varet nga përligjia që siguron pushtetin e tij. Në javët e muajt e ardhshëm mund të zbulojë që toka nën këmbët e tij ka filluar të lëvizë”.
Me gjithë maturinë thelbësore të tyre, përimtimet e drejtoreshës së studimeve evropiane, ruse e dhe evroaziatike të universitetit amerikan – 49 vjeçe, studimet e kryera në Inalco dhe Sciences-po të Parisit – duken të përpikta dhe hapin një rreze shprese mbi mundësinë e ndryshimeve në kohë të shkurtëra në ish mbifuqinë, që synon , siç ka thënë Joe Biden, të “fshijë të drejtën e Ukrainës për të qënë si popull”. Më pak bindëse duken qëndrimet e saj mbi shkaqet e konfliktit, përgjegjësia e të cilit bie tërësisht mbi projektet zotëruese të Putinit. Autore e një syzimi të botuar vitin e shkuar, Is Russia fascist?, Marlene Laruelle pohon se ideologjia në pushtet në Rusinë e sotme është “iliberalizmi”. Një shëmbëllesë mjaft aktuale, që gjen të tjerë ndërpretues ende më të afërt me ne, si Hungaria e Orbánit – pikat e palëvizëshme të të cilit janë ngjitëse rrezikshmërisht: mos pranimi i institucioneve shumëpalëshe, përparësia e Shtetit-komb, sulmi të drejtave të pakicave.
“Corriere della Sera”, 23 shtator 2022 Përktheu: Eugjen Merlika
