Nga N.Islami
Shumë të njohura e të panjohura për Lindjen e Mesme, luftërat e së kaluarës që na
ndihmojnë ta kuptojmë edhe të sotmen arabe, ngërthen libri autobiografik i ish
Presidentit të vrarë egjiptian, Anuar el Sadatit, i cili mblodhi fuqi të shkojë në Izrael
/1977/për të bërë paqe, ndërsa historinë e themeluesve shqiptarë të Egjiptit modern e
nxori nga errësira, ku e kishte futur paraardhësi i tij, Naseri.
Doli nga shtypi në Prishtinë libri autobiografik i ish Presidentit egjiptian Anuar
el Sadati, i cili hedh ditë mbi shumë ngjarje të historisë së Egjiptit dhe Lindjes së
Mesme, që nga pas Lufta e Dytë Botërore.
Pasi u përkthye në shumë gjuhë botërore, libri ,, Në kërkim të identitetit, rrëfimi
i jetës sime” doli edhe në gjuhën shqipe falë përkthyesve të njohur nga arabishtja, Ejup
Ramadani dhe Resul Rexhepi.
Ky libër veçmas spikat rrethanat dhe Luftën izraelito – arabe të vitit 1967,
1973 si dhe krizat e tjera të regjionit arab, ku Anuar el Sadati ishte personi kyç, jo
vetëm në luftëra por edhe për paqe me Izraelin. Kur të gjithë arabët ishin kundër, Anuar
el Sadati mbodhi forcë dhe në nëntor të vitit 1977 shkoi në Izrael për të filluar një erë
të re paqeje me këtë shtet, kundër të cilit zhvilloi pesë luftëra. Në fillim arabët e tjerë
e bojkotuan ,por më vonë, pas vrasjes së tij në atentat, në Kajro / 6 tetor 1981/, disa
shtete arabe vendosën marrëdhënie diplomatike me Izraelin.
Anuar el Sadati, do të mbahet mend nga shqiptarët edhe për një kthesë pozitive
që bëri ndaj historisë dhe shëmbëlltyrës së Mehmet Ali Pashës dhe tërë asaj familje
shqiptare që themeluan Egjiptin Modern përgjatë një shekulli e gjysmë.
Siç dihet, pas grushtetit të Naserit kundër mbretit Faruk, të fundit nga loza
shqiptare në Egjipt /1952/, Naseri urdhëroi të hedhet në harresë terë ajo pjesë e
historisë shqiptare. Ashtu edhe ndodhi. U ndalua çdo shkrim për Mehmet Ali Pashën
dhe të gjithë pasardhësit e tij. Pikërisht, Anuae el Sadati, që erdhi në pushtet pas
vdekjes së Naserit, urdhëroi të kundërtën, që të hapeshin të gjitha burimet e
mundshme për të ngritur në nivelin e duhur veprat e Mehmet Aliut, jo vetëm për
Egjiptin, por për mbarë botën arabe. Këtë rrugë e ndoqi edhe pasardhësi i Sadatit,
Hosni Mubaraku.
Andaj, ky libër që doli nga Shtëpia botuese “Dituria islame” plotëson ndër ne një
boshllëk që ka munguar në gjuhën tonë mbi një periudhë shumë dramatike të
Lindjes së Mesme. Duke e kuptuar të kaluarën e këtij regjioni, do të kuptohet më mirë
edhe realiteti që aktualisht po e mundon regjionin në fjalë.