Komisioni për punët e jashtme në Parlamentin Europian ka miratuar raportin për Shqipërinë me 57 vota pro, 11 kundër dhe 6 abstenime. Raporti i hartuar nga raportuesi Andreas Schieder, do t’i paraqitet për votim një seance të ardhshme plenare të Parlamentit Evropian.
Eurodeputetët përshëndesin synimin për mbylljen e negociatave të Shqipërisë deri në vitin 2027, ndërsa bëjnë thirrje për përshpejtimin e reformave dhe forcimin e institucioneve demokratike. Eurodeputetët theksojnë konsensusin e gjerë politik dhe mbështetjen e fortë publike për anëtarësimin në BE, së bashku me përputhjen e plotë të politikës së jashtme dhe të sigurisë me atë të BE-së.
Nevoja urgjente për thellimin e reformave
Duke mirëpritur synimin e Shqipërisë për përfundimin e negociatave të anëtarësimit deri në vitin 2027 dhe përparimin e bërë deri më tani, eurodeputetët theksojnë nevojën urgjente për të intensifikuar reformat. Prioritetet kryesore përfshijnë forcimin e pavarësisë së gjyqësorit, luftën kundër korrupsionit dhe krimit të organizuar, si dhe mbrojtjen e të drejtave themelore. Rritja e pluralizmit dhe transparencës në media mbetet thelbësore për të ndërtuar besimin e publikut.
Dialog politik dhe kundër ndikimeve të huaja
Raporti nënvizon polarizimin e vazhdueshëm politik të shënuar nga retorika konfrontuese dhe bën thirrje për një dialog më konstruktiv dhe gjithëpërfshirës politik. Eurodeputetët shprehin shqetësim serioz për ndikimet e huaja të dëmshme, veçanërisht nga burime të lidhura me Kremlinin, që kërcënojnë institucionet demokratike dhe aspiratat e Shqipërisë për anëtarësim në BE. Ata kërkojnë forcim të qëndrueshmërisë institucionale përballë abuzimeve me financimet politike, manipulimit mediatik dhe kërcënimeve kibernetike.
Mbështetje përmes iniciativave të BE-së
Eurodeputetët përshëndesin krijimin e Fondit të Reformës dhe Rritjes prej 922 milionë eurosh për Ballkanin Perëndimor, që do të mbështesë Agjendën e Reformave të Shqipërisë sapo të përmbushen kushtet. Hapja e zyrës së antenës së Parlamentit Evropian në Tiranë shihet si një hap i rëndësishëm për forcimin e lidhjeve mes BE-së, institucioneve vendore dhe partnerëve të shoqërisë civile në të gjithë rajonin e Ballkanit Perëndimor.
Procesi zgjedhor dhe reformat në drejtësi
Raporti reflekton mbi zgjedhjet parlamentare të majit 2025, të cilat përshkruhen si konkurruese, por të zhvilluara në një mjedis shumë të polarizuar, me shqetësime për përdorimin e burimeve administrative. Eurodeputetët i bëjnë thirrje partive politike shqiptare të angazhohen për reforma zgjedhore gjithëpërfshirëse në përputhje me rekomandimet e OSBE/ODIHR dhe Komisionit të Venecias.
Përparimi i bërë në reformat në drejtësi dhe hetimet ndaj korrupsionit në nivele të larta mirëpriten, megjithatë ndërhyrjet politike mbeten një sfidë. Eurodeputetët bëjnë thirrje për përpjekje të vazhdueshme për të garantuar pavarësinë e gjyqësorit dhe për të rritur llogaridhënien.
