SHBA-ja, Bashkimi Evropian dhe NATO duhet ta njohin ideologjinë e “botës serbe” si anti-demokratike dhe ta kundërshtojnë kategorikisht atë, ka thënë profesori i Universitetit John Hopkins, Daniel Serwer, në një intervistë për gazetën boshnjake “Dnevni Avaz”.
“Aleksandar Vulin është bërë zëdhënësi kryesor i idesë ‘bota serbe” që i atribuohet presidentit Aleksandar Vuçiç. Kjo ide është një version i nxehtë i “Serbisë së madhe” të Sllobodan Millosheviçit, që dështoi të realizohej, pasi humbi katër luftëra në vitet 1990-ta”, ka thënë Serwer.
Serwer thotë se Vuçiçi dëshiron që serbët të bashkohen në një hapësirë të vetme politike dhe shtet të vetëm, pa dhunë.
“Mundësitë për këtë janë të vogla, dhe Serbia ka tetë fqinj. Gjitha shtetet fqinje kanë minoritete serbe, ndonëse në Bullgari numri është shumë i vogël. Gjashtë nga këto shtete janë anëtare të NATO-s (Kroacia, Bullgaria, Hungaria, Maqedonia e Veriut, Mali i Zi dhe Rumania). Dy të tjerat janë nikoqire të trupave të BE-së dhe NATO-s, që janë të përkushtuar për mbrojtjen e integritetit territorial të tyre, e këto janë Bosnjë-Hercegovina e Kosova.
Çfarë ndodhi kur Serbia në vitet e 90-ta tentoi të zgjerojë territorin e saj politik dhe të bashkojë disa prej atyre pakicave në një shtet? Luftë në Slloveni, Kroaci, Bosnjë-Hercegovinë, Kosovë dhe me NATO-n. Rezultati është që serbët nga ato shtete ikën në Serbi dhe asnë pëllëmbë e vendeve fqinje nuk iu dha Serbisë”, deklaroi Serwer.
Serwer ka thënë se në një formë klasike të një agresori, Vulin ka shpjeguar këtë nevojë me dëmin e shkaktuar ndaj serbëve.
“Vetëviktimizimi është një pararendës klasik i dhunës. Memorandumi SANU, që Millosheviq e përdori për të justifikuar luftërat e tij, u përqendrua në pretendimet se serbët ishin viktima në Jugosllavi. Në lajmet tjera, anëtari i presidencës së Bosnjë-Hercegovinës, Milorad Dodik, po e paralajmëron ambasadorin amerikan në Bosnjë-Hercegovinë që nuk do të pranojë vendimin për të emëruar një Përfaqësues të Lartë të ri. Dodik pretendon se ai do ta mbrojë vet Daytonin, apo më mirë të themi atë që ai mendon për Daytonin”, tha Serwer.
Profesori amerikan thotë se është fakt që “bota serbe” është rrezik dhe kërcënim ndaj paqes dhe stabilitetit në rajon.
“Deklarimet e Vuçiçit se nuk do të shtihet asnjë plumb janë të zbrazëta. Nëse ai vërtetë do të besonte në këtë, nuk do të armatoste Serbinë me armë ruse e kineze. Ai mendon, se nëse Serbia bëhet mjaftueshëm e fortë, fqinjët e saj do të heqin dorë nga territori, e nuk do të rrezikojnë luftë. Nuk ka asnjë arsye për të menduar se kjo do të ndodhë apo se Serbia nuk do të përdorë armë nëse e mendon, si Millosheviçi, se mund të fitojë”, thotë Serwer.
Serwer beson se Vuçiçi është i gatshëm të heq dorë nga pushtimi i plotë i Kosovës dhe Bosnjë-Hercegovinës.
“E gjitha që do ai është ‘pjesë serbe’, rreth 15 për qind të Kosovës dhe 49 për qind të Bosnjë-Hercegovinës. Ai do të ishte i lumtur me një ‘copë’ të Kroacisë, e ndoshta kjo është Sllovonia Lindore. Dëshiron tërë Malin e Zi. Është koha e fundit që Brukseli t’i thotë se BE-ja më nuk do të pretendojë se anëtarësimi është një mundësi për një vend që kultivon ambicie territoriale dhe nuk respekton kufijtë e fqinjëve të saj. Është koha që edhe Washingtoni të jep sinjale të qartë se NATO do të mbrojë të gjithë fqinjët e Serbisë nga qëllimet e Beogradit”, tha Serwer.
