Që në fillim të pandemisë COVID, Rrjeti për Mbikëqyrjen e Gjenomikës në Afrikën e Jugut ka monitoruar ndryshimet e SARS-CoV-2. Ky ishte një mjet i vlefshëm për të kuptuar më mirë se si u përhap virusi. Në fund të vitit 2020, rrjeti zbuloi një linjë të re virusesh, 501Y.V2 , e cila më vonë u bë e njohur si varianti beta. Tani është identifikuar një variant i ri SARS-CoV-2, i njohur si B.1.1.529. Për të na ndihmuar të kuptojmë më shumë, Ozayr Patel i The Conversation Africa u kërkoi shkencëtarëve të tregojnë atë që dinë.
Ku qëndron shkenca?
Gjuetia për variante kërkon një përpjekje të përbashkët. Afrika e Jugut dhe Mbretëria e Bashkuar ishin vendet e para që zbatuan përpjekjet mbarëkombëtare të mbikëqyrjes gjenomike për SARS-CoV-2 që në prill 2020. Gjuetia e variantit, sado emocionuese të tingëllojë, kryhet përmes renditjes së gjenomeve të mostrave që kanë rezultuar pozitive për virusin. Ky proces përfshin kontrollin e çdo sekuence për ta krahasuar me atë që ne dimë që qarkullon në Afrikën e Jugut dhe në botë, raporton abcnews.al
Kur vëmë re dallime të shumta, ne duhet të hetojmë më tej për të konfirmuar atë që kemi vënë re. Për fat të mirë, Afrika e Jugut është e përgatitur mirë për këtë. Afrika e Jugut ka disa laboratorë që studiojnë virusin aktual dhe zbulojnë se deri ku antitrupat, të formuar në përgjigje të vaksinimit ose infeksionit të mëparshëm, janë në gjendje të neutralizojnë virusin e ri. Këto të dhëna do të na lejojnë të karakterizojmë virusin e ri.
Varianti beta u përhap në mënyrë shumë më efikase mes njerëzve në krahasim me variantet e mëparshme të SARS-CoV-2 dhe shkaktoi valën e dytë pandemike të Afrikës së Jugut. Prandaj u klasifikua si një variant shqetësues. Gjatë vitit 2021, një tjetër variant shqetësues i quajtur delta u përhap në pjesën më të madhe të botës, duke përfshirë Afrikën e Jugut, ku shkaktoi një valë të tretë pandemike.
Kohët e fundit, sekuenca rutinë nga laboratorët anëtarë të Rrjetit për Mbikëqyrjen Gjenomike zbuloi një linjë të re virusesh, të quajtur B.1.1.529 , në Afrikën e Jugut. 77 mostra të grumbulluara në mes të nëntorit 2021 në provincën Gauteng ishin të infektuar me këtë virus. Është raportuar gjithashtu një numër i vogël rastesh nga Botsvana dhe Hong Kongu. Rasti i Hong Kongut besohet se është një udhëtar nga Afrika e Jugut.
Pse Afrika e Jugut po “prodhon” variante shqetësuese?
Nuk e dimë me siguri. Sigurisht që është më shumë sesa thjesht rezultat i përpjekjeve të bashkërenduara për të monitoruar virusin qarkullues. Një teori është se njerëzit me sistem imunitar shumë të komprometuar dhe që vuajnë nga simptoma të zgjatura mund të jenë burim i varianteve të reja virale.
Supozimi është se një shkallë e “presionit imunitar” (që do të thotë një përgjigje imune e cila nuk është mjaftueshëm e fortë për të eliminuar virusin, megjithatë ushtron një farë presioni selektiv që “e detyron” virusin të evoluojë) dhe krijon kushtet për shfaqjen e varianteve të reja.
Pavarësisht nga një program i avancuar i trajtimit antiretroviral për njerëzit që jetojnë me HIV, shumë individë në Afrikën e Jugut kanë sëmundje të avancuar të HIV-it dhe nuk kanë marrë ende trajtim efektiv. Janë hetuar disa raste klinike që mbështesin këtë hipotezë, por ka ende shumë për të mësuar.
Pse është shqetësues ky variant?
Nuk e dimë. Një përgjigje mund të jetë se B.1.1.529 mbart disa mutacione që janë shqetësuese, dhe vetëm në proteinën spike ka mbi 30 mutacione. Kjo është e rëndësishme, sepse proteina spike është ajo që përbën shumicën e vaksinave. Mund të themi gjithashtu se B.1.1.529 ka një profil gjenetik shumë të ndryshëm nga variantet e tjera qarkulluese. Nuk duket të jetë një “bijë e deltës” ose “nip i beta”, por përkundrazi përfaqëson një linjë të re të SARS-CoV-2.
Disa nga ndryshimet gjenetike të tij njihen nga variante të tjera dhe ne e dimë se ato mund të ndikojnë në transmetueshmërinë ose të lejojnë evazionin imunitar, por shumë prej tyre janë të reja dhe nuk janë studiuar ende. Ndërsa ne mund të bëjmë disa parashikime, ne jemi ende duke studiuar se sa do të ndikojnë mutacionet.
Ne duam të dimë për transmetueshmërinë, ashpërsinë e sëmundjes dhe aftësinë e virusit për t’i “shpëtuar” përgjigjes imune tek personat e vaksinuar ose të shëruar. Ne po e studiojmë këtë në dy mënyra.
Së pari, falë studimeve epidemiologjike kërkojmë të zbulojnë nëse linja e re tregon ndryshime në transmetueshmëri, aftësi për të infektuar individë të vaksinuar ose të infektuar më parë, etj.
Në të njëjtën kohë, studimet laboratorike ekzaminojnë vetitë e virusit. Karakteristikat e tij të rritjes virale krahasohen me ato të varianteve të tjera të virusit dhe përcaktohet se sa mirë mund të neutralizohet virusi nga antitrupat që gjenden në gjakun e individëve të vaksinuar ose që janë shëruar. Në fund, rëndësia e plotë e ndryshimeve gjenetike të vëzhguara në B.1.1.529 do të bëhet e dukshme kur të merren parasysh rezultatet nga të gjitha këto lloje të ndryshme studimesh.
Është një ndërmarrje komplekse, kërkuese dhe e shtrenjtë, e cila do të vazhdojë për muaj të tërë, por e domosdoshme për të kuptuar më mirë virusin dhe për të hartuar strategjitë më të mira për ta luftuar atë.
A na tregojnë indikacionet e hershme që ky variant mund të shkaktojë simptoma të ndryshme ose më të rënda?
Nuk ka ende asnjë provë për ndonjë ndryshim klinik. Ajo që dihet është se rastet e infeksionit B.1.1.529 janë rritur me shpejtësi në Gauteng, ku duket se po fillon vala e katërt pandemike në vend. Pra, ne nuk mund të themi ende nëse B.1.1.529 transmetohet në mënyrë më efikase sesa varianti shqetësues, Delta.
COVID-19 ka më shumë gjasa të shfaqet si sëmundje e rëndë, shpesh kërcënuese për jetën tek të moshuarit dhe individët me sëmundje kronike. Por grupet e popullsisë që janë të ekspozuar ndaj një virusi të ri janë njerëz më të rinj dhe zakonisht të shëndetshëm.
Nëse B.1.1.529 përhapet më tej, do të duhet pak kohë para se të mund të vlerësohen efektet e tij, për sa i përket ashpërsisë së sëmundjes. Për fat të mirë, duket se të gjitha testet diagnostike që janë kontrolluar deri më tani janë në gjendje të identifikojnë virusin e ri.
Madje disa analiza komerciale të përdorura gjerësisht tregojnë një model specifik: dy nga tre sekuencat e gjenomit të synuar janë pozitive, por e treta jo. Kjo mund të shërbejë si një tregues për B.1.1.529, që do të thotë se ne mund të vlerësojmë shpejt përqindjen e rasteve pozitive për shkak të infeksionit B.1.1.529.
Kjo është shumë e dobishme për monitorimin e përhapjes së virusit pothuajse në kohë reale.
A ka gjasa që vaksinat aktuale të mbrojnë kundër variantit të ri?
Ende nuk e dimë. Rastet e njohura përfshijnë individë që kanë qenë të vaksinuar. Megjithatë, ne kemi mësuar se mbrojtja imune e ofruar nga vaksinimi zbehet me kalimin e kohës dhe nuk mbron aq shumë nga infeksioni, por nga sëmundjet e rënda dhe vdekja.
Mundësia që B.1.1.529 mund të shmangë përgjigjen imune është shqetësuese. Pritshmëria shpresëdhënëse është që normat e larta të seroprevalencës, njerëzit që janë infektuar tashmë, të gjetura nga disa studime do të siguronin një shkallë “imuniteti natyror” për të paktën një periudhë kohe.
Në fund të fundit, gjithçka që dimë deri më tani për B.1.1.529 nënvizon faktin se vaksinimi universal është ende basti ynë më i mirë kundër COVID-19.