Aleksandër Çipa-
Ka një shekull që mbetet aureoliku i Polifonisë Shqiptare. Eshtrat e tij nën këtë mermer të thjeshtë, janë bërë dritë që rrezëllin me gjithë fuqinë dhe dritat, përjetësisht në këngën shqiptare. Në varrezat e thjeshta të Himarës kala, nën këtë lis si të porositur prej De Radës, prehet poeti më i madh i të gjitha kohërave të polifonisë shqiptare. I konsideruar nga shtypi shqiptar i viteve ’30 si ” Feniksi i Himarës”, Nestor Muko Marioti, i njohur si Neço Muko, për disa dekada ishte varr-humbur në Himarë. Një tjetër poet pasardhës i tij, Lefter Çipa, adhurues si Ai i këngës dhe vjershërimit të Neços, tashmë i amëshimtë si Ai, ia gjeti varrin dhe tashmë fansat, adhuruesit dhe gjithë artdashësit e këngës himariote mund ta bëjnë një ndalesë tek ky memorial i ” Feniksit të Himarës”…
Në Himarë do të duhej me kohë të ishte shtatorja e lartë e Neço Mukos. Ashtu sikundër do të duhej të ishte monumenti i lartë mbi syprinën e detit, i kryeveprës së Poetit të Himarës, kryemetaforës së tij ” Vajzë e Valeve”, sikundër e ka propozuar eruditi i papërsëdytshëm, poeti dhe shkrimtari Moikom Zeqo.
Neço Muko Marioti është poeti që në këtë vis rivalizon edhe Malet e Vetëtimës, Brigjet e këtij Joni dhe vetë historinë mijëravjeçare të Akrokerauneve.
Sepse poetët si Neço Marioti, vendosin një referencë me kohën: jo me paraardhjen e tyre, por që nga koha e tyre dhe në gjithë ardhmërinë e ardhme…
Ka një shekull që ky poet sodit përjetësinë e tij nga amëshimi. Ndërsa arti i tij, mbetet frymë dhe shenjë identifikimi kombëtar, për më autentiken vlerë të kulturës shqiptare:- Fosforinën Vënçe Shqiptare- Polifoninë…
” Ju të bukur zogj,
Tek ju kam një shpresë,..”
Himarë Kala,
27 Korrik 2023
